Witamy na stronie Związku Nauczycielstwa Polskiego Oddział Międzygminny w Mysłowicach

HISTORIA  

1920 – Udział w strajku szkolnym – Imielin, Mysłowice, Chełm Wielki

1922 – Tworzenie pierwszych Ognisk Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych; Mysłowice - 87 członków, Dąb k. Katowic - 23, Rybniku - 60, Chełmie Wielkim - 22, Nowe Hajduki - 53. Ogółem 280 członków.

1923 - Nikiszowiec - 21, Katowice - 53, Siemianowice - 95.

1922 - 04.1926 - Mysłowice siedzibą Komisji Śląskiej ZPNSP pod nazwa Komisji Zarządu Głównego ZPNSP - Okręg Śląski - Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych.

16.11.1925 - Zredagowanie i wydanie w Mysłowicach 1 nr związkowego dwutygodnika "Ogniskowiec" wydawanego w Mysłowicach do kwietnia 1926 roku. Redaktorem naczelnym był do lipca 1930 r. Józef Syska, nauczyciel i Dyrektor Seminarium Nauczycielskiego w Mysłowicach, w latach 1932 - 1934 oraz w 1945 Prezes Zarządu Okręgu Śląskiego ZNP, od lipca 1930 r. redaktorem był Stanisław Błasiński z Mysłowic - Janowa, wydawcą w imieniu Komisji Śląskiej był Michał Starmach z Mysłowic.

Autonomia Śląska - Sejm Śląski uchwalił w 1926 r. celibat dla kobiet, zwolnienie z pracy mężatek. ZNP wywalczył to, że od kwietnia 1938r. wyjście za mąż nie powodowało zwolnienia nauczycielki ze służby.
Ustawa o pragmatyce na Śląsku od 1.12.1927 r. a w Rzeczypospolitej od 1.07.1926 r.
Problem jednolitości szkolnictwa i zunifikowania Górnego Śląska ze szkolnictwem w Polsce.

Umocnienie państwowości polskiej i polskości.
Mniejszości narodowe powinny być lojalne wobec Państwa Polskiego

1930 - Powstanie ZNP, początek jednoczenia na Śląsku w Mysłowicach, zlanie się Oddziału Związku Zawodowego Nauczycielstwa Szkół Średnich i Ogniska ZPNSP, 41218 członków na Śląsku.

1939 - 1945
Na początku II wojny światowej ogół nauczycieli opuszcza Śląsk w ramach zarządzonej przez władze ewakuacji. Nauczyciele śląscy pracowali w różnych strukturach i biurach TON, Delegaturze Rządu na Kraj, GG, Zagłębiu Dąbrowskim, zawierciańskim, właściwym Śląsku, brali udział w tajnym nauczaniu na terenie całego kraju. Silnym ośrodkiem tajnych organizacji na Śląsku były Mysłowice - działały tu m.in. tajna organizacji "Orzeł Biały" oraz Polskie Siły Zbrojne, do których należało sporo nauczycieli. Niewielu udało się przeżyć. Warto przypomnieć tu sylwetki m.in.:
Florian Adamski, Franciszek Rój – absolwenci mysłowickiego Seminarium Nauczycielskiego. Po jego ukończeniu pracowali jako nauczyciele i wychowawcy w okolicznych szkołach powszechnych. W czasie II wojny światowej wraz z przyjaciółmi założyli podziemną organizację pod nazwą „Orzeł Biały”, która wydawała co tydzień gazetkę pt.: „Braciom na otuchę”. Gazetka ta rozchodziła się w okolicach Mysłowic w nakładzie 1000 egzemplarzy. Naczelnym redaktorem, autorem tekstów i rysownikiem w tej gazecie był Florian Adamski. W lipcu 1942 r. cała grupa konspiracyjna została aresztowana przez gestapo. Najpierw przebywali w więzieniu w Mysłowicach, a później w Obozie Koncentracyjnym w Oświęcimiu. Tam byli wielokrotnie przesłuchiwani i torturowani. Nie chcieli zdradzić swoich towarzyszy, ani miejsca gdzie wydawano gazetkę i jak ją rozprowadzano. Florian Adamski 25 stycznia 1943r. został rozstrzelany przy XI bloku pod ścianą śmierci w Oświęcimiu, a 11 kwietnia 1943 r. stracono Franciszka Roja.
Leokadia Dehnel, ps. „Lotna”, „Kora” (ur. 10 listopada 1905 w Czeladzi, zm. 5 marca 1943 we Wrocławiu) – polska nauczycielka, działaczka społeczna, podczas okupacji hitlerowskiej członkini Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, uczestniczka tajnego nauczania. Ukończyła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracowała jako nauczycielka w Studium Nauczycielskim w Sosnowcu, a od 1936 roku w gimnazjum w Mysłowicach. Angażowała się w działalność społeczną i kulturalną, była członkiem Koła Przyjaciół Harcerzy. Podczas okupacji nauczała na tajnych kompletach, była współredaktorką wydawanego w Czeladzi przez Związek Orła Białego konspiracyjnego pisma „Nasze Sprawy”, jako członek Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej pełniła funkcję kierowniczki sekretariatu okręgu śląskiego oraz kurierki – łączniczki z podziemnymi organizacjami Generalnego Gubernatorstwa. Inwigilowana przez gestapo, została aresztowana 15 marca 1941 roku i osadzona w Zastępczym Więzieniu Policyjnym w Mysłowicach, przez osadzonych nazywanym „Rosengarten” . Przewieziona następnie do więzienia we Wrocławiu, skazana na śmierć i ścięta 5 marca 1943 roku.
Halina Zygmunt, ps. „Kalina” (ur. 7 listopada 1919 w Kielcach, zm. 30 kwietnia 1943 we Wrocławiu) – łączniczka AK, uczestniczka walk o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, członkini Związku Orła Białego. Była uczennicą Gimnazjum im. Emilii Plater w Sosnowcu, gdzie zdała tak zwaną „małą maturę”. Po wybuchu II wojny światowej przystąpiła do konspiracyjnej Organizacji Orła Białego. Działała w kilku miejscowościach Zagłębia Dąbrowskiego jako łączniczka i kolporterka pisma konspiracyjnego „Nasze Sprawy” redagowanego w Sosnowcu . Zaangażowana była również w sekcji sabotażowo-dywersyjnej, przechowywała w swoim mieszkaniu i przewoziła broń oraz materiały wybuchowe. Uczestniczyła również w tajnym nauczaniu w Mysłowicach. Została aresztowana przez gestapo w marcu 1941. Początkowo więziona była w więzieniu Sosnowcu, następnie w obozie śledczym w Mysłowicach i w Świdnicy, gdzie poddawano ją torturom i konfrontacjom. Wykonanie wyroku na „Kalinie” nastąpiło w dniu 30 kwietnia 1943 roku we Wrocławiu poprzez ścięcie głowy na gilotynie.
Ignacy Fik (ur. 4 kwietnia 1904 Przeciszowie koło Wadowic , zm. 27 listopada 1942 w Krakowie) - poeta, publicysta, krytyk literacki, działacz polityczny. Studiował filologię polską i filozofię na UJ, a następnie na Uniwersytecie Lwowskim. Będąc na studiach, działał w ZHP oraz w akademickiej organizacji lewicowej "Życie". Po uzyskaniu doktoratu pracował jako nauczyciel gimnazjalny między innymi w Pińczowie, Oświęcimiu i Mysłowicach. Zajmował się krytyką literacką i publicystyką, drukował wiersze, należał do krakowskiego Związku Literatów. Od czasu studiów związany z organizacjami radykalnej lewicy. W czasie okupacji był współzałożycielem komunistycznej grupy "Rewolucja", redaktorem konspiracyjnego pisma pod tytułem "R" ("Rewolucja"), przekształconego w 1940 roku w dwutygodnik "Polska Ludowa", sekretarzem Komitetu Okręgowego Polskiej Partii Robotniczej (PPR) w Krakowie i współredaktorem jego czasopisma "Polska Ludowa". Brał udział w tajnym nauczaniu i podziemnej działalności kulturalnej. Aresztowany przez gestapo, został osadzony w więzieniu przy ulicy Montelupich i po ciężkim śledztwie rozstrzelany.
Helena Fik (ur. 29 grudnia 1903 w Brzesku, zm. w czerwcu 1943 w Oświęcimiu). Żona Ignacego, nauczycielka. W latach 1936 – 1938 - uczyła w prywatnej szkole zawodowej w Katowicach, a potem w gimnazjum w Mysłowicach. We wrześniu 1939 zamieszkała wraz z mężem w Krakowie, gdzie brała czynny udział w życiu konspiracyjnym. W pamięci swoich uczennic pozostała jako pisarka. Najbardziej znana jest jej piękna nowela "Zegarmistrz Mateusz". Tworzyła krótkie nowelki, a także bajki dla dzieci, pełne refleksyjności, zamyślenia. Aresztowana przez gestapo w Krakowie 28 X 1942 za działalność konspiracyjną; została wywieziona do obozu w Oświęcimiu, gdzie zmarła na tyfus.
Ogółem prawdopodobnie, co najmniej 36 nauczycieli mysłowickich zginęło z rąk okupanta niemieckiego.

1945 - 1989
Powrót nauczycieli po II w.ś., zapewnienie pomocy, materialnego bytu, mieszkań, uruchomienie szkół itp.- to wszystko składało się na pierwsze powojenne lata działalności ZNP.

Na szczególne podkreślenie zasługuje powstanie na początku lat 60-tych i funkcjonowanie Klubu Nauczyciela ZNP, z teatrem i chórem nauczycielskim w budynku przy ul. Grunwaldzkiej gdzie dzisiaj mieści się Miejskie Centrum Kultury. Klub powstał m. in. dzięki staraniom żyjącego do dzisiaj Prezesa Rady Zakładowej ZNP Walentego Ząbkowskiego, emerytowanego dyrektora "Szkoły na górce", mającego obecnie 94 lata, działacza Zarządu Okręgu Śląskiego oraz Zarządu Głównego ZNP oraz przychylności ówczesnego Wojewody Katowickiego Jerzego Ziętka.
Inną inicjatywą bardzo ważną dla środowiska było powołanie Pracowniczej Kasy Zapomogowo - Pożyczkowej przy ZNP w 1963 r.
Warto przypomnieć przynajmniej kilka nazwisk działaczy związkowych z naszego terenu z tego okresu np.:
Ryncarz - jeden z pierwszych prezesów mysłowickich po wyzwoleniu.
Witold Gawroński - działacz ZNP szczebla okręgowego, zmarł w 1982 r.
Wiesław Żmuda - emerytowany Dyrektor SP - 1, Prezes Oddziału w latach 70 - tych 1972-1980.
Jan Kubiczek - nieżyjący już Prezes początku burzliwych lat lat 80 - tych do 1986 r., człowiek, który rejestrował na nowo nasz mysłowicki ZNP w 1983 r. w stanie wojennym.
Wanda Mentel - Członek ZG ZNP, Zarządu Okręgu oraz Sekcji Wychowania Przedszkolnego.
Wiesław Gajowiec - inspektor oświaty, długoletni dyrektor I LO, członek Zarządu Oddziału ZNP od początku lat 60-tych oraz Zarządu Okręgu Katowickiego ZNP, radny kilku kadencji Rady Miasta Mysłowice.
Ema Gwiozda - emerytowana sekretarka i pracownik PKZP oraz biura ZNP i wielu, wielu innych.

1989 - 2022
Przełom lat 70-tych i 80-tych to przełom w naszym kraju, Sierpień 1980 r., powstanie "Solidarności", stan wojenny, zawieszenie i rozwiązanie związków zawodowych.
W kwietniu 1983 - grupa inicjatywna na czele z kol. Janem Kubiczkiem zarejestrowała ZNP przy Wydziale Oświaty i Wychowania Urzędu Miasta w Mysłowicach.
Od lat 80 - tych wydajemy biuletyn informacyjny OGNISKOWIEC nawiązujący do przedwojennych mysłowickich tradycji.
Spartakiady Nauczycielskie - II polowa lat 80 - tych, Mysłowice, Olkusz.
Siedziby ZNP - Klub Nauczyciela, ul. Grunwaldzka, I LO, budynek przy Placu Wolności 3 (obecnie ZSP nr 3), w budynku MZOPO przy ul. Powstańców, obecnie Plac Wolności 7

1975 – włączenie Chełmu Śląskiego i Imielina do Mysłowic

Od 1986 r. Prezesem Oddziału ZNP jest Marek Fabryczny.

1989 – Okrągły Stół, wybory czerwcowe, likwidacja inspektorów oświaty

Od początku lat 90 - tych współpraca z samorządami.
1991 - przejęcie przedszkoli, 1994 - szkół i pozostałych placówek oświatowych.
Szkoła zakładem pracy, uzgadnianie regulaminów, opiniowanie aktów prawa lokalnego.
1994 - Referendum w Mysłowicach,

1995 - powstanie gminy Chełm Śląski, miasta Imielin, powiatu Bieruńsko - Lędzińskiego oznaczało w praktyce konieczność współpracy z 4 organami prowadzącymi oraz z dwoma delegaturami Śląskiego Kuratorium Oświaty.

2005 – ogólnopolskie obchody 100 lat ZNP

2006 – nadanie sztandaru naszemu Oddziałowi ZNP

2012 – obchody 90 lat ZNP na terenie Chełmu Śląskiego, Imielina i Mysłowic

30 października 2014 – otwarcie nowej siedziby Oddziału ZNP w Mysłowicach, ul. Mickiewicza 6-8

8.04.-27.04.2019 – największy strajk polskiej oświaty od 1993 - strajkowało ponad 90% placówek z Chełmu Śląskiego, Imielina i Mysłowic

Marzec 2020 – początek pandemii koronowirusa, praca zdalna

2020, 2021, 2022 – akcje protestacyjne, pikiety, Miasteczko edukacyjne w warszawie

18.11.2022 – Nasz Międzygminny Oddział ZNP w Mysłowicach obchodził 100. rocznicę Urodzin! w gościnnych progach Liceum Ogólnokształcącego nr II im. Powstańców Śląskich w Mysłowicach.

120 lat – Związek Nauczycielstwa Polskiego istnieje od 1905 roku i jest najstarszym związkiem zawodowym w Polsce! Walka o polską szkołę oznaczała w czasach zaborów być albo nie być narodu polskiego. Bronisław Chróścicki, świadek tamtych czasów, uczestnik pamiętnego zjazdu w Pilaszkowie, przypomniał po latach*, że zaborcy próbowali intensywnie rusyfikować i germanizować polską młodzież, rugując ze szkół język polski i wychowując uczniów w duchu uwielbienia dla cara lub cesarza. W tym celu np. władze carskie założyły aż osiem seminariów nauczycielskich, „które miały przygotować posłuszne zastępy pracowników rusyfikatorów”. I właśnie wtedy stało się jasne, że polscy nauczyciele w walce o wolność mogą i powinni odegrać kluczową rolę, wychowując w duchu patriotycznym najmłodsze pokolenie Polaków. I to czynili.   [CZYTAJ DALEJ]